Τι είναι το γλυκολικό οξύ;

Το γλυκολικό οξύ είναι ένας τύπος άλφα υδροξυοξέων (Alpha Hydroxy Acids – AHA), μια ομάδα φυσικών οξέων που προέρχονται από φρούτα, γάλα και ζάχαρη. Μεταξύ όλων των AHA, το γλυκολικό οξύ έχει το μικρότερο μοριακό βάρος, γεγονός που του επιτρέπει να διεισδύει στο δέρμα πιο εύκολα, πιο βαθιά και πιο αποτελεσματικά από τα αντίστοιχα, όπως το λακτικό ή το μανδελικό οξύ. Προέρχεται συνήθως από φυσικές πηγές όπως το ζαχαροκάλαμο, τα παντζάρια και ορισμένα φρούτα και είναι υδατοδιαλυτό. Η μοριακή δομή του γλυκολικού οξέος είναι αυτό που το καθιστά τόσο αποτελεσματικό. Τα μικρά μόριά του διεισδύουν αποτελεσματικά στο δέρμα, διασπώντας τους δεσμούς μεταξύ των νεκρών κυττάρων του δέρματος. Αυτή η διαδικασία προάγει την απολέπιση του εξωτερικού στρώματος του δέρματος, αποκαλύπτοντας το πιο φωτεινό, πιο υγιές ​​δέρμα από κάτω.

Πώς λειτουργεί

Το γλυκολικό οξύ απολεπίζει αποτελεσματικά και ομοιόμορφα το δέρμα, διασπώντας τους δεσμούς που συγκρατούν τα νεκρά κύτταρα στην επιφάνεια του δέρματος. Αυτή η διαδικασία ενθαρρύνει την παραγωγή νέων κυττάρων στα κατώτερα στρώματα του δέρματος και την ώθηση τους προς τα πάνω, γεμίζοντας και συσφίγγοντας, λειαίνοντας τις λεπτές γραμμές και δημιουργώντας μια πιο λαμπερή επιδερμίδα. Η ενθάρρυνση της αποβολής αυτών των νεκρών κυττάρων του δέρματος βοηθά επίσης στην πρόληψη της συσσώρευσής τους στην επιφάνεια της επιδερμίδας. Ας μην ξεχνάμε πως η συσσώρευση αυτή μπορεί να προκαλέσει πολλά δυσμενή δερματικά ζητήματα, όπως φραγμένους πόρους, ξηρό δέρμα, ανομοιόμορφο τόνο δέρματος και πρόωρη γήρανση.

Επίσης, το συστατικό αυτό διεισδύει στις στιβάδες του δέρματος για να υποστηρίξει το κολλαγόνο του. Αυτή η δράση βοηθά το δέρμα να δείχνει πιο σφριγηλό και ελαχιστοποιεί την εμφάνιση λεπτών γραμμών και ρυτίδων. Παράλληλα, μέσω της απολεπιστικής και ανανεωτικής του δράσης, το γλυκολικό οξύ ενοποιεί τον τόνο του δέρματος και καταπολεμά τις δυσχρωμίες.

Υποστηρίζει επιπλέον το λιπαρό δέρμα μειώνοντας τη συσσώρευση νεκρών κυττάρων που μπορούν να φράξουν τους πόρους, καθώς και εξισορροπώντας τυχόν ανομοιόμορφη υφή ή σκούρες κηλίδες που αφήνουν πίσω τους τα σπυράκια που έχουν επουλωθεί. Ταυτόχρονα, το γλυκολικό οξύ έχει ικανότητα να προσελκύει και να δεσμεύει την υγρασία, ενθαρρύνοντας το δέρμα να αυξήσει τη δική του παραγωγή φυσικών ενυδατικών παραγόντων όπως το υαλουρονικό οξύ.

Ωστόσο, το γλυκολικό οξύ μπορεί να ωφελήσει όχι μόνο την επιδερμίδα του προσώπου, αλλά και του σώματος και του τριχωτού της κεφαλής. Πιο συγκεκριμένα, είναι ιδανικό για την καταπολέμηση της keratosis pilaris ή αλλιώς της θυλακικής υπερκεράτωσης, των σκασμένων, ξηρών πτερνών και της πιτυρίδας. Η απολεπιστική του δράση το καθιστά ιδανικό για την εξομάλυνση της υφής διαφόρων σημείων του σώματος, ακόμα και των πτερνών. Εάν από την άλλη αντιμετωπίζετε πρόβλημα με την πιτυρίδα ή τη λιπαρότητα στο τριχωτό της κεφαλής, μπορείτε να εφαρμόσετε ένα τόνερ γλυκολικού οξέος για μερική ώρα πριν το λούσιμο. Αφού το αφήσετε να δράσει μπορείτε να λουστείτε κανονικά, και σταδιακά θα διαπιστώσετε ότι η πιτυρίδα και η λιπαρότητα θα αρχίσουν να υποχωρούν, αφού τα νεκρά κύτταρα του δέρματος από το τριχωτό της κεφαλής απομακρύνονται. Ωστόσο, δε χρειάζονται υπερβολές στη χρήση του, αφού μία ή βαριά δύο φορές την εβδομάδα είναι υπέρ αρκετές.

Το γλυκολικό οξύ πώς χρησιμοποιείται;

Λοιπόν, αρχικά τα καλά νέα είναι ότι το γλυκολικό οξύ θα το βρείτε σε πολλά διαφορετικά προϊόντα όπως καθαριστικά προσώπου, τόνερ, serum, κρέμες και μάσκες. Επίσης, να σημειωθεί ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές περιεκτικότητες του συγκεκριμένου συστατικού. Η πρώτη επαφή με το συγκεκριμένο συστατικό είναι πολύ σημαντικό να γίνεται με ένα προϊόν χαμηλής περιεκτικότητας, ώστε να είναι εύκολα ανεκτό από το δέρμα και να προσφέρει τα αναμενόμενα κι επιθυμητά οφέλη.

Σε πρώτη φάση, ένα καθαριστικό προσώπου με γλυκολικό οξύ είναι ιδανική επιλογή. Αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να κάνετε μια πρώτη «γνωριμία» με το συστατικό, καθώς τα καθαριστικά συνήθως έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα του συγκεκριμένου οξέος συγκριτικά με ένα serum ή μια τονωτική λοσιόν και ξεπλένονται, άρα δεν παραμένουν στο δέρμα.

Τα τόνερ γλυκολικού οξέος από την άλλη πλευρά είναι ένας άλλος απλός τρόπος για να ξεκινήσετε να ενσωματώνετε το συστατικό στη ρουτίνα περιποίησης της επιδερμίδας σας, εάν έχετε λιπαρό δέρμα. Μετά τον καθαρισμό κάθε βράδυ, απλώς βρέξτε ένα βαμβάκι με το τόνερ σας και εφαρμόστε το στο δέρμα σας. Μόλις διαπιστώσετε ότι το δέρμα σας είναι σε θέση να ανεχθεί το γλυκολικό οξύ σε ένα καθαριστικό ή τόνερ, ίσως είναι καιρός να αρχίσετε να ενσωματώνετε ένα serum στη ρουτίνα σας, καθώς περιέχει υψηλότερη συγκέντρωση του συστατικού. Δεδομένου ότι οι οροί τείνουν να είναι πιο ισχυροί και έχουν υψηλότερη ισχύ συστατικών, είναι καλύτερο να ξεκινήσετε χρησιμοποιώντας μια μικρή ποσότητα ορού και να δείτε πώς το δέρμα σας αντιδρά στο προϊόν.

Περιεκτικότητες γλυκολικού οξέος και τύποι προϊόντων

Όπως προαναφέραμε, θα βρείτε διάφορες περιεκτικότητες γλυκολικού οξέος σε διάφορα προϊόντα. Αυτές διαμορφώνονται ως εξής:

• Χαμηλή περιεκτικότητα (2–5%) – Κατάλληλη για καθημερινή χρήση ή για αρχάριους. Βρίσκεται σε καθαριστικά, τόνερ και ενυδατικές κρέμες.
• Μέτρια περιεκτικότητα (5–10%) – Κατάλληλη για τακτική απολέπιση 2–3 φορές την εβδομάδα. Συχνά βρίσκεται σε ορούς ή νυχτερινές κρέμες.
• Υψηλή περιεκτικότητα (10–20%) – Προορίζεται για έμπειρους χρήστες ή ως εβδομαδιαίες θεραπείες (π.χ., peeling στο σπίτι).
• Επαγγελματικής φύσεως προϊόντα όπως χημικά peelings με περιεκτικότητα από 20–70% που εφαρμόζονται μόνο από δερματολόγους ή αδειοδοτημένους αισθητικούς.

Ποιοι μπορούν να το χρησιμοποιήσουν

Το γλυκολικό οξύ μπορεί να ωφελήσει ένα ευρύ φάσμα τύπων δέρματος, αλλά η χρήση του πρέπει να προσαρμόζεται με βάση τις ανάγκες του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό για άτομα με:

• Θαμπό ή ανομοιόμορφο τόνο δέρματος
• Λεπτές γραμμές και πρώιμα σημάδια γήρανσης
• Υπερμελάγχρωση ή μέλασμα
• Λιπαρό δέρμα με ή χωρίς τάση ακμής
• Ανομοιόμορφη, τραχιά υφή δέρματος

Ωστόσο, άτομα με ευαίσθητο δέρμα ή ενεργό έκζεμα ή ροδόχρου ακμή μπορεί να χρειαστεί να είναι προσεκτικά ή να αποφεύγουν εντελώς το γλυκολικό οξύ, καθώς μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό. Συνιστάται ιδιαίτερα η δοκιμή σε επιδερμίδες πριν από την ένταξή του στην καθημερινή ρουτίνα περιποίησης.

Πότε συνιστάται η χρήση του;

Το γλυκολικό οξύ συνιστάται να χρησιμοποιείται στη βραδινή ρουτίνα περιποίησης της επιδερμίδας για μερικούς λόγους. Αρχικά, κάνει το δέρμα πιο ευαίσθητο στο ηλιακό φως, επομένως η χρήση του το βράδυ βοηθά στην εξάλειψη του κινδύνου πρόκλησης ερεθισμού από τον ήλιο. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι μπορείτε να παραλείψετε το αντηλιακό την επόμενη ημέρα. Συνεπώς, το επόμενο πρωί φροντίστε να εφαρμόσετε ευλαβικά αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας και φροντίστε να το εφαρμόσετε ξανά κατά τη διάρκεια της ημέρας, ανάλογα με την ώρα που θα βρίσκεστε έξω στον ήλιο.

Συχνότητα χρήσης

Οι περισσότεροι δερματολόγοι συνιστούν να ξεκινά η χρήση γλυκολικού οξέος 2-3 φορές την εβδομάδα και να αυξάνεται σταδιακά η συχνότητα. Η καθημερινή χρήση συνιστάται μόνο για έμπειρους χρήστες με ανθεκτικό δέρμα και για χαμηλότερες συγκεντρώσεις.

Οφέλη του γλυκολικού οξέος σε μια skincare ρουτίνα

Τα οφέλη του γλυκολικού οξέος είναι εκτεταμένα και εντυπωσιακά, αφού το συστατικό αυτό προσφέρει:

• Βελτιωμένη υφή δέρματος, αφού το γλυκολικό οξύ απομακρύνει το στρώμα των νεκρών κυττάρων του δέρματος. Έτσι, εξομαλύνει και λειαίνει την υφή του δέρματος.
• Πιο φωτεινή επιδερμίδα, καθώς οι απολεπιστικές του ιδιότητες βοηθούν στην καταπολέμηση της θαμπής, κουρασμένης όψης της επιδερμίδας.
• Ομοιόμορφο τόνο δέρματος, αφού τακτική χρήση γλυκολικού οξέος μπορεί να εξασθενίσει την υπερμελάγχρωση, τις κηλίδες από τον ήλιο, τις ουλές ακμής και το μέλασμα.
• Καταπολέμηση και πρόληψη της ακμής, καθώς το συστατικό αυτό καθαρίζει τους φραγμένους πόρους, μειώνει τα μαύρα και τα λευκά στίγματα και βοηθά στην πρόληψη μελλοντικών εξάρσεων.
• Ελαχιστοποίηση των λεπτών γραμμών και των ρυτίδων με την πάροδο του χρόνου.
• Καλύτερη απορρόφηση προϊόντων περιποίησης δέρματος, αφού απολέπιση με γλυκολικό οξύ βελτιώνει την ικανότητα του δέρματος να απορροφά τους ορούς, τις ενυδατικές κρέμες και άλλα δραστικά συστατικά πιο αποτελεσματικά.

Γλυκολικό οξύ και παρενέργειες

Ενώ το γλυκολικό οξύ είναι ευεργετικό για τους περισσότερους τύπους δέρματος, μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, ειδικά εάν χρησιμοποιηθεί λανθασμένα. Ορισμένες συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν:

• Ερυθρότητα και ερεθισμός ειδικά σε άτομα με ευαίσθητο δέρμα. Το γλυκολικό οξύ μπορεί να προκαλέσει ερυθρότητα και ερεθισμό κατά την πρώτη εφαρμογή.
• Αίσθημα καύσου ή φαγούρας εάν η περιεκτικότητα γλυκολικού οξέος είναι πολύ υψηλή και το δέρμα αδυνατεί να τη διαχειριστεί.
• Ξηρότητα και ξεφλούδισμα, αφού η απολέπιση μπορεί να οδηγήσει σε ξηρότητα και ξεφλούδισμα, καθώς απομακρύνονται τα νεκρά κύτταρα του δέρματος.
• Αυξημένη ευαισθησία, καθώς λόγω της απολεπιστικής φύσης του γλυκολικού οξέος, το δέρμα σας μπορεί να γίνει πιο ευαίσθητο σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, ιδιαίτερα στον ήλιο. Ευνεπώς είναι επιτακτική ανάγκη να χρησιμοποιείτε αντηλιακό ευρέος φάσματος κατά τη διάρκεια της ημέρας για να προστατεύσετε το δέρμα σας από την υπεριώδη ακτινοβολία και να αποτρέψετε τα ηλιακά εγκαύματα, την υπερμελάγχρωση και το μέλασμα.

Για την πρόληψη αυτών των παρενεργειών:

• Ξεκινήστε με ένα προϊόν που έχει χαμηλή περιεκτικότητα του συστατικού
• Χρησιμοποιήστε μια πλούσια ενυδατική κρέμα μετά την εφαρμογή του γλυκολικού οξέος
• Μην το εφαρμόζετε σε τραυματισμένο ή ερεθισμένο δέρμα
• Μην συνδυάζετε πολλά δραστικά συστατικά ταυτόχρονα.

Αν οι ενοχλήσεις επιμένουν, διακόψτε τη χρήση του συστατικού και συμβουλευτείτε δερματολόγο.

Το γλυκολικό οξύ με τι συνδυάζεται

Το γλυκολικό οξύ συνδυάζεται άψογα με:

• Υαλουρονικό οξύ
• Νιασιναμίδη
• Κεραμίδια
• Πεπτίδια.

Γλυκολικό οξύ και συνδυασμός με άλλα συστατικά όπως η ρετινόλη, η βιταμίνη C και όχι μόνο

Είναι πολύ σημαντικό το γλυκολικό οξύ να μη χρησιμοποιείται ταυτόχρονα με άλλα δραστικά συστατικά όπως η ρετινόλη / ρετιναλδεΰδη, η καθαρή βιταμίνη C (L-ασκορβικό οξύ) ή άλλα απολεπιστικά οξέα την ίδια μέρα (π.χ. σαλικυλικό οξύ).

Αρχικά, ως προς το συνδυασμό του γλυκολικού οξέος με τη ρετινόλη, γενικά δεν συνιστάται η ταυτόχρονη χρήση τους, ειδικά σε επιδερμίδες μη εξοικειωμένες με τα συγκεκριμένα συστατικά. Βέβαια, αυτό εξαρτάται από την ανοχή της κάθε επιδερμίδας. Αν χρησιμοποιείτε ήδη ρετινόλη, η προσθήκη ενός προϊόντος γλυκολικού οξέος στην ρουτίνα σας το ίδιο βράδυ μπορεί να είναι υπερβολική. Αν το δέρμα σας χρειάστηκε πολύ χρόνο για να προσαρμοστεί στη ρετινόλη, σκεφτείτε να κάνετε καθημερινά εναλλαγή μεταξύ ρετινόλης και οξέος, αντί να χρησιμοποιείτε και τα δύο καθημερινά. Αν το δέρμα σας το ανέχεται, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα ήπιο απολεπιστικό οξύ το βράδυ, αλλά αν το δέρμα σας αρχίσει να ξεφλουδίζει, τότε αλλάξτε τη στρατηγική σας και αφήστε ένα δραστικό συστατικό ανά νύχτα. Το ξεφλούδισμα του δέρματος αποτελεί ένδειξη ότι χρησιμοποιείτε πάρα πολλά οξέα.

Ως προς τη χρήση του συγκεκριμένου συστατικού σε συνδυασμό με βιταμίνη C, είναι σημαντικό η βιταμίνη C να εφαρμόζεται αυστηρά το πρωί και το γλυκολικό οξύ το βράδυ. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να ενισχυθεί εντυπωσιακά η φωτεινότητα της επιδερμίδας και να προκύψουν τα μέγιστα αντιγηραντικά οφέλη. Τέλος, η ταυτόχρονη χρήση γλυκολικού και άλλων οξέων όπως το σαλικυλικό οξύ δεν ενδείκνυται, αφού το συγκεκριμένο κοκτέιλ είναι πολύ βαρύ για την επιδερμίδα.

Το γλυκολικό οξύ αποτελεί ένα από τα πιο πολύτιμα «όπλα» στη φροντίδα της επιδερμίδας. Η σωστή χρήση του μπορεί να χαρίσει ορατά πιο φωτεινή, καθαρή και ανανεωμένη επιδερμίδα. Παρά την ισχυρή του δράση, με σωστή καθοδήγηση, μέτρο και τα κατάλληλα beauty tips, μπορεί να ενταχθεί εύκολα στην καθημερινή σας ρουτίνα και να μεταμορφώσει την επιδερμίδα σας με τρόπο που δεν θα περιμένατε ποτέ.