Τι είναι η tretinoin;

Η τρετινοΐνη ανήκει στην οικογένεια της βιταμίνης Α, που περιλαμβάνει τη ρετινόλη και την ρετιναλδεΰδη (γνωστή και ως “retinal”). Στην ουσία πρόκειται για την καθαρή μορφή ρετινοϊκού οξέος, άρα σε αντίθεση με άλλα παράγωγα—όπως η ρετινόλη—δεν χρειάζεται να μετατραπεί στο σώμα για να γίνει ενεργή. Αυτό ακριβώς το χαρακτηριστικό της είναι που την καθιστά τόσο ισχυρή.

Όπως όλα τα ρετινοειδή, επιταχύνει την ανανέωση των κυττάρων του δέρματος, βοηθώντας στην πρόληψη της ακμής και στη μείωση φραγμένων πόρων. Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση υπαρχόντων σπυριών αλλά και ουλών ακμής.

Είναι επίσης χρήσιμη για την καταπολέμηση των σημαδιών γήρανσης: αυξάνει την παραγωγή κολλαγόνου, που μαλακώνει λεπτές γραμμές και ρυτίδες. Παράλληλα, βελτιώνει την όψη δυσχρωμιών και υπερμελάγχρωσης. Συνολικά, η τρετινοΐνη βελτιώνει τόσο την υφή όσο και τον τόνο του δέρματος.

Είναι πιο αποτελεσματική από τη ρετινόλη;

Δύσκολο να ειπωθεί αν είναι πιο αποτελεσματική, αλλά είναι σίγουρα πιο ισχυρή. Η τρετινοΐνη είναι ήδη στην ενεργή της μορφή, ενώ η ρετινόλη και η ρετιναλδεΰδη πρέπει να περάσουν από στάδια μετατροπής σε ρετινοϊκό οξύ. Αυτές οι “μετατροπές” κάνουν τη ρετινόλη πιο αδύναμη—και συχνά λιγότερο αποτελεσματική.

Ποια είναι η καλύτερη μορφή tretinoin;

Η τρετινοΐνη κυκλοφορεί σε συγκεντρώσεις από 0,015% έως 1%. Αν είναι η πρώτη σας φορά, οι γιατροί ξεκινούν συνήθως με τη χαμηλότερη (0,015% ή 0,025%, ανάλογα με την εταιρεία).

Ορισμένες εταιρείες προσαρμόζουν τη δόση ανάλογα με την εμπειρία, τον τύπο δέρματος και τους στόχους σας· άλλες προσφέρουν προκαθορισμένα επίπεδα.

Ποιος μπορεί να χρησιμοποιεί tretinoin;

Ιδανικός υποψήφιος είναι όποιος θέλει να αντιμετωπίσει σπυράκια, φραγμένους πόρους, ουλές ακμής, κηλίδες, λεπτές γραμμές και ρυτίδες—ή να προλάβει σημάδια γήρανσης.

Αν χρησιμοποιείτε ήδη συστηματικά ρετινόλη χωρίς συνταγή αλλά δεν βλέπετε αποτελέσματα μετά από 12 εβδομάδες, η τρετινοΐνη μπορεί να αποτελέσει μια άκρως αξιόλογη επιλογή.

Ποιος δεν πρέπει να τη χρησιμοποιεί;

Όπως και η ρετινόλη, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στην εγκυμοσύνη. Στο θηλασμό θεωρείται γενικά ασφαλής τοπικά, αλλά καλό είναι να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

Ορισμένες δερματοπάθειες, όπως η ροδόχρους ακμή, μπορεί να επιδεινωθούν. Και γενικότερα, αν κάποιο δέρμα δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στη ρετινόλη, είναι πολύ πιθανό να δυσκολευτεί ακόμη περισσότερο με την τρετινοΐνη.

Κάθε πότε χρησιμοποιείται η τρετινοΐνη;

Χρειάζεται περίοδος προσαρμογής. Καλό είναι να ξεκινήσετε με 1–2 φορές την εβδομάδα για τις πρώτες εβδομάδες. Έπειτα, αυξήστε σε 2–3 φορές και σταδιακά πιο συχνά, ανάλογα με την ανεκτικότητα. Αν το δέρμα καίει, τσούζει ή ξεφλουδίζει, μειώστε τη χρήση.

Η tretinoin συνδυάζεται με άλλα ενεργά συστατικά;

Ναι, αλλά εξαρτάται. Ενυδατικά συστατικά όπως υαλουρονικό οξύ, νιασιναμίδη και κεραμίδια συνδυάζονται άψογα, ενισχύοντας την άμυνα του δέρματος.

Η βιταμίνη C μπορεί να συνδυαστεί με την tretinoin, αλλά σε διαφορετική ώρα: το πρωί βιταμίνη C, το βράδυ τρετινοΐνη. Μπορεί επίσης να συνδυαστεί με πεπτίδια για ενίσχυση του κολλαγόνου.

Όξινα απολεπιστικά (σαλικυλικό, γλυκολικό, γαλακτικό) όχι την ίδια μέρα, γιατί αυξάνουν τον ερεθισμό. Επίσης, ποτέ μην τη χρησιμοποιείτε μαζί με άλλη ρετινόλη.

Τέλος, επειδή αυξάνει την ευαισθησία στον ήλιο, είναι απαραίτητο το αντηλιακό (με δείκτη προστασίας τουλάχιστον SPF 30) καθημερινά.

Ποια είναι τα μειονεκτήματα της tretinoin;

Η ισχύς της tretinoin σημαίνει και περισσότερες πιθανότητες ερεθισμού: ερυθρότητα, ξηρότητα, απολέπιση. Αν αυτά δεν είναι ανεκτά, ίσως η ρετινόλη να είναι καλύτερη λύση για εσάς. Η αποτελεσματικότητα της τρετινοΐνης τελικά εξαρτάται από την ανεκτικότητα του εκάστοτε δέρματος.

Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Top 3 προϊόντα με ρετινόλη σε μορφή σέρουμ

Γιατί «υστερούμε» στη χρήση της;

Επειδή η τρετινοΐνη είναι ρετινοειδές συνταγογραφούμενης ισχύος, παραδοσιακά απαιτούσε μια διαδικασία: να κλείσετε ραντεβού με τον δερματολόγο, να περιμένετε στην αίθουσα αναμονής και να ζητήσετε τη συνταγή. Έπειτα, έπρεπε να περιμένετε μερικές μέρες για να την ετοιμάσει το φαρμακείο. Αυτό απέχει πολύ από τη δωρεάν, συχνά διήμερη, αποστολή άλλων προϊόντων περιποίησης, συμπεριλαμβανομένων των άλλων, πιο ήπιας ισχύος ρετινοειδών.

Τι ισχύει όμως στην Ελλάδα:

• Νομικοί περιορισμοί: Η τρετινοΐνη κατατάσσεται στα φαρμακευτικά σκευάσματα, συνεπώς η πρόσβαση είναι περιορισμένη.
• Ταμπού και φόβος: Συχνά θεωρείται «πολύ ισχυρή» ή «επικίνδυνη» από ασθενείς που ακούνε μόνο για τις παρενέργειες, ενώ παραβλέπουν την επιστημονικά αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητά της.
• Εναλλακτικές που προτιμώνται: Η αγορά κατακλύζεται από προϊόντα με ρετινόλη, τα οποία πωλούνται ελεύθερα και παρουσιάζονται ως πιο «ασφαλή» και πιο «φιλικά» προς το δέρμα.
• Έλλειψη ενημέρωσης: Ακόμη και πολλοί επαγγελματίες ομορφιάς διστάζουν να τη συστήσουν, φοβούμενοι τον ερεθισμό που μπορεί να προκαλέσει.

Πού χρησιμοποιείται τελικά στην Ελλάδα;

Οι δερματολόγοι τη συνταγογραφούν σχεδόν αποκλειστικά για:

• Μέτρια έως σοβαρή ακμή
• Επίμονες ουλές ή βλάβες από ακμή
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, για δυσχρωμίες μετά από ακμή.

Η χρήση της tretinoin ως «εργαλείο πρόληψης γήρανσης», που είναι πολύ διαδεδομένη στο εξωτερικό, παραμένει στην Ελλάδα σχεδόν ανύπαρκτη.

Γιατί προκαλεί φόβο η tretinoin;

Η τρετινοΐνη έχει ισχυρή δράση, αλλά και έντονη φήμη για ερεθισμούς: κοκκίνισμα, ξηρότητα, απολέπιση. Αυτό συχνά αποθαρρύνει τον μέσο χρήστη που δεν είναι έτοιμος για μια «δύσκολη» περίοδο προσαρμογής. Επιπλέον, η ιδέα ότι πρόκειται για «φάρμακο» δημιουργεί μεγαλύτερο ψυχολογικό βάρος σε σχέση με τα καλλυντικά ευρείας χρήσης.

Τι σημαίνει αυτό;

Στην Ελλάδα εν τέλει ισχύουν τα κάτωθι:

• Η πρόσβαση στην tretinoin είναι πιο δύσκολη, αφού απαιτείται ραντεβού με δερματολόγο.
• Οι επιλογές εξατομικευμένων σκευασμάτων που βλέπουμε στο εξωτερικό (συνδυασμοί με νιασιναμίδη, υαλουρονικό οξύ κ.λπ.) δεν είναι ευρέως διαθέσιμες.
• Η χρήση της παραμένει στενά συνδεδεμένη με την ιατρική θεραπεία της ακμής και όχι με την «καθημερινή» περιποίηση του δέρματος.

Συνοψίζοντας, η τρετινοΐνη αποτελεί το πιο ισχυρό όπλο της οικογένειας των ρετινοειδών, με αποδεδειγμένη δράση τόσο στην ακμή όσο και στα σημάδια γήρανσης. Αν και απαιτεί σωστή καθοδήγηση και περίοδο προσαρμογής, μπορεί να προσφέρει θεαματικά αποτελέσματα στη βελτίωση της υφής, του τόνου και της συνολικής εικόνας του δέρματος. Η επιτυχία της χρήσης της tretinoin δεν κρίνεται μόνο από την αποτελεσματικότητα, αλλά κυρίως από την ανεκτικότητα και τη συνέπεια· γι’ αυτό και η εξατομίκευση της αγωγής σε συνεργασία με ειδικό είναι το κλειδί για να απολαύσει κανείς τα οφέλη της με ασφάλεια. Στην Ελλάδα βέβαια είμαστε ακόμα πίσω σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο συστατικό, αλλά ελπίζω ότι σταδιακά θα επωφελούνται όλο και περισσότερα άτομα από το συγκεκριμένο συστατικό.

Ακολουθήστε μας για περισσότερα beauty tips!